14 september 2017

Commissie Grondgebied en Economische Zaken (GEZ) van 13 september 2017

Op 13 september 2017 vond de commissievergadering Grondgebied en Economische zaken plaats. Er stonden aardig wat onderwerpen geagendeerd. Onze standpunten en inbreng met betrekking tot deze agendapunten leest u hier.
Lijst van toezeggingen.
De door het CDA gevraagde toelichting Omgevingswet wordt voor de zoveelste keer verplaatst, nu naar november of december. Veel Nederlandse gemeenten zijn al volop bezig en nemen de raad vanaf het begin mee. Waarom wil de gemeente Kerkrade de raads- en commissieleden niet vanaf het begin meenemen? CDA stelt dat de gemeente nog steeds niet door heeft dat het nu net niet gaat om het definitief vaststellen van ambities en het implementatietraject, maar dat het gaat om samen met de raad een langdurig proces te doorlopen met betrekking tot hoe de gemeente de verschillende rollen van college, raad, burgers, bedrijven, enz. binnen de Omgevingswet vorm wil gaan geven. Besluitvorming komt daarna pas. Het CDA vraagt het College niet nog langer wachten maar om nu te beginnen.
 
Verordening winkeltijden Kerkrade 2017.
Het College stelt voor de winkeltijden te verruimen; dat is al sinds jaar en dag het stokpaardje van wethouder Schneider en zijn coalitiepartij. Aanleiding is dat 4 grootwinkelbedrijven zich nu ook al niet aan de wettelijke regels van openstelling houden en dat het College nu kiest voor het verruimen van de openstelling en niet voor het handhaven van de overtredende ondernemers. De kleinere zelfstandige ondernemers in Kerkrade Centrum hebben het College schriftelijk gevraagd het besluit aan te houden en eerst met hen overleg te voeren omdat verruiming niet door hen wordt ondersteund. Het college en de coalitiepartijen hebben hier echter geen boodschap aan en kiezen voor verruiming. CDA is geen voorstander van verruiming. De kleine ondernemers hebben dan volgens ons geen keuze; ze moeten mee of verliezen de strijd om de klant. Dat heeft volgens ons consequenties voor de kleine middenstand, voor verenigingen, sportclubs etc. Bezoekers- en ledenaantallen zullen dalen omdat mensen kiezen voor winkelen of werken in winkels waardoor het bestaansrecht in de knel komt met als gevolg hogere subsidies om de verenigingen overeind te houden. CDA heeft gevraagd om met alle Kerkraadse ondernemers eerst het gesprek aan te gaan en alle consequenties in kaart te brengen, ook de financiële. Helaas blijven het College en de coalitie voor verruiming. Het is triest te moeten constateren dat door de coalitie de belangen van de Kerkraadse ondernemers worden ingeruild voor de belangen van een 4-tal grote winkelketens en het stokpaardje van de VVD.  
Leegstandsverordening gemeente Kerkrade 2017.
Het principe van een leegstandsverordening is voor CDA Kerkrade te verdedigen. Daar gaan we mee akkoord.  
Stimuleringsregeling aanloopstraten winkelconcentratiegebied Kerkrade Centrum.
Dit voorstel is een uitwerking van het enige tijd geleden door het CDA voorgestelde flankerend beleid. Het principe dat hiermee invulling wordt gegeven aan het verzoek om ook iets te kunnen betekenen voor de genoemde straten is een goed initiatief. Wij zijn akkoord met het voorstel.  
Besluitvorming gemeenschappelijke regelingen.
Dit agendapunt is op verzoek van het CDA geagendeerd. De CDA fractie heeft vanaf het begin van deze bestuursperiode aandacht gevraagd voor de wijze van besluitvorming binnen gemeenschappelijke regelingen. In het recent besproken rekenkamerrapport "verbonden partijen in het sociale domein" en in het daarbij uitgebrachte Collegeadvies wordt geconstateerd dat, zoals CDA ook steeds heeft aangegeven, door het deelnemen in een verbonden partij, de bestuursbevoegdheden op afstand worden gezet en dat daarvan het gevolg is dat sturing en beheersing van verbonden partijen beperkt is. "De besluitbevoegdheid ligt bij de verbonden partij en de daar genomen besluiten zijn bindend voor de deelnemende gemeenten", zo staat in het rapport te lezen. De wijze van besluitvorming en de invloed die wij daarop nog kunnen uitvoeren, dat zijn ook onze zorgen. Gelukkig worden steeds meer partijen zich bewust van de onmogelijkheden in de besluitvorming en is er nu een eerste stap gezet met het regionaal initiatief: "zo doen we dat in Parkstad". Voor het CDA is dat nog niet voldoende. Wat is de essentie? Kerkrade neemt deel aan een groot aantal verbonden partijen en gemeenschappelijke regelingen zoals Parkstad IT, WOZL, GGD, Rd4, Regionale Woonvisie, Structuurvisie Ruimtelijke Economie Zuid Limburg SVEZL etc. De besluitvorming ligt bij de verbonden partijen waar Kerkrade er een van is en de informatieverstrekking gebeurt veelal met raadsinformatiebrieven, raadsinformatiebijeenkomsten en stukken in commissies en Raad waarbij veelal wordt gevraagd "om gevoelens kenbaar te maken". Sommige kwesties zijn daarnaast zo vertrouwelijk dat ze de Raad niet bereiken en soms is er sprake van besloten vergaderingen van Algemeen Bestuur en Dagelijks Bestuur. Wanneer we naar de besluitvorming kijken dan worden de door de Raad kenbaar gemaakte gevoelens door onze vertegenwoordiger (een wethouder) meegenomen naar de vergadering van het Algemeen Bestuur. Of de gevoelens van de Raad een rol spelen in de besluiten is afhankelijk van het krijgen van een meerderheid. In het Algemeen bestuur worden besluiten bij gewone meerderheid van de uitgebrachte stemmen genomen. Ieder lid van het Algemeen Bestuur brengt één stem uit, vermeerderd met één stem voor iedere 15.000 inwoners of gedeelte daarvan van de Gemeente welke hij vertegenwoordigt. Dat kan per regeling ook nog eens verschillen. Stel nu dat Heerlen, Landgraaf en Brunssum samen zouden gaan, dan betekent dit dat die samenvoeging ca. 155.000 inwoners telt op het Parkstadtotaal van ca. 248.000 en dat zal zeker gevolgen hebben voor de stemverhoudingen. Bij het bezoeken van de raadsinformatiebijeenkomsten valt steeds op dat deelname door raadsleden erg beperkt is. In Parkstad hebben we 173 raadsleden. Als voorbeeld de laatste bijeenkomsten van Rd4, woonvisie en retailvisie. Die werden mager erg bezocht, ik schat tussen de 20 en 50 aanwezigen, terwijl er toch essentiële zaken voor onze bewoners werden gepresenteerd die grote gevolgen voor de inwoners hebben. Als voorbeeld, bij Rd4 werd een signaal afgegeven dat er op basis van een proef in Landgraaf onder andere minder onbetaalde milieuparkbezoeken en minder vaak ophalen van de grijze afvalcontainer in de begroting is verwerkt en dat in de toekomst aan nog meer scheiding door middel van meer kleuren afvalbakken per huishouden wordt gedacht. Dat kan de inwoners dus meer geld gaan kosten. In de bijeenkomst wordt daar niet of nauwelijks op gereageerd en uiteindelijk kunnen we, wanneer medio 2017 het voorstel aan de Raad wordt voorgelegd, alleen onze gevoelens kenbaar maken terwijl een aantal maatregelen al per 1 januari 2017 zijn ingevoerd. Het geeft aan dat in die informatiestromen door de besturen al veel besluiten zijn genomen (en soms al ingevoerd) die de leefbaarheid en het welzijn van onze inwoners erg kunnen beïnvloeden, terwijl de Raad op de besluiten weinig of geen invloed kan uitoefenen. En dit voorbeeld is er maar een en staat niet op zich. Het CDA is van mening dat het uitgangspunt van gemeenschappelijke regelingen en verbonden partijen toch primair zou moeten zijn de zaken voor onze inwoners efficiënter, beter en goedkoper uit te voeren. Omdat elke gemeente verschillend is qua samenstelling van inwoners, inkomensniveau, woningcategorieën, winkelbezit, kantorenbezit etc. zou iedere gemeente individueel toch de vrijheid moeten hebben daarin keuzes te maken wat wel en wat niet gewenst is voor hun inwoners? Die keuze per gemeente of Raad is er nu vrijwel niet. Omdat niet elke gemeenschappelijke regeling of samenwerkingsvorm op dezelfde manier is opgetuigd heeft CDA Kerkrade voorgesteld om eerst van elke gemeenschappelijke regeling en samenwerking een aantal zaken in kaart te brengen:
  1. hoe komt de besluitvorming tot stand?
  2. hoe ligt de stemverhouding?
  3. hoe en welke invloed kan de individuele raad nu uitoefenen?
  4. welk financieel risico lopen we als gemeente en hoe worden die risico's nu gedekt; leggen we steeds achteraf bij als er jaarlijks tekorten zijn?
  5. kunnen we besluiten op deelnemerniveau aanpassen, bijvoorbeeld in Kerkrade deels invoeren?
  6. welke mogelijkheden zijn er de regeling aan te passen?
  7. kunnen we uit de regeling stappen en zo ja wat zijn de consequenties?
Op basis van die inventarisatie kun je, samen met de regionale uitwerking van het rapport, discussiëren of het wenselijk is dat de invloed van de Raad op de besluitvorming verbeterd moet worden en zo ja hoe. Het bleek al snel dat de coalitiepartijen de rapportage "Zo doen we dat in Parkstad" en het rekenkamerrapport (waarin alleen de verbonden partijen in het sociale domein zijn onderzocht) voldoende onderzoek vinden en een uitwerking hoefde verder niet. Conclusie is dat de coalitie, en dat is de meerderheid, niet inhoudelijk wil (of misschien niet kan) discussiëren. Een gemiste kans, vindt het CDA.  
Kwartaalrapportage Centrumplan.
In de presentatie van de Stuurgroep Centrumplan is aangegeven dat de investering is opgelopen tot 47 miljoen. De oplevering van het cultuurcluster heeft weer opnieuw vertraging opgelopen waardoor het Theater eind oktober alleen via de ingang van het Martin Buberplein bruikbaar is. De bibliotheek is bouwkundig pas in de laatste week van december klaar en moet dan nog worden ingericht waardoor de ingebruikname moet worden uitgesteld tot februari / maart 2018. De afwerking van de bestrating in het openbaar gebied zou eind eerste kwartaal 2018 klaar kunnen zijn maar we zitten dan in een periode met slecht weer, dus het kan ook in het 2e kwartaal gereed zijn; in ieder geval in 2018 wordt door de Stuurgroep gesteld. De ontwikkelaar/belegger Hessel Meijer uit in de vergadering zijn ongenoegen door te stellen dat het moeilijk is om de winkels verhuurd te krijgen wanneer je met een geïnteresseerde winkelexploitant rondloopt en de bouwput ziet; dan haken ze af en willen ze wachten totdat het klaar is. Hij heeft ook steeds meer twijfels over het tijdstip dat het Centrumplan klaar is en wanneer dat probleem in bouw- en stuurgroepvergaderingen aan de orde wordt gesteld constateert hij dat betrokken partijen niet met dezelfde mond praten: "soms zeggen ze het ene en doen het andere". "Partijen staan nu met de rug tegen de muur en moeten lijdzaam toezien" stelt de Stuurgroep zelf. CDA stelt dat dit mede veroorzaakt wordt dat de Stuurgroep in het verleden het door CDA geopperde advies om een boeteclausule in de contracten op te nemen niet heeft overgenomen; daardoor is er nu ook geen mogelijkheid om druk uit te oefenen middels een sanctie. CDA blijft bij haar al vaker uitgesproken mening dat dit project financieel en qua aansturing een drama is. De stuurgroep heeft de regierol naar zich toe getrokken maar kan die helaas nog steeds niet adequaat invullen. De bouwtijd en financiën blijven uitlopen; de totaalinvestering beloopt volgens CDA geen 47 miljoen maar 49 miljoen en het einde is volgens CDA nog niet in zicht want de inmiddels bijna 1 jaar langere bouwtijd zal ook nog consequenties hebben. De ondernemers en burgers in Kerkrade zijn het dupe van dit mismanagement en uiteindelijk betaalt de burger in Kerkrade de in onze ogen veel te hoge rekening doordat het nu extra in het Centrumplan gestoken geld niet voor andere, wellicht urgentere Kerkraadse zaken, beschikbaar is.